|
Günümüz otomobillerinin neredeyse tümünün
kapısı klasik şekilde açılıyor. Ancak, bundan tam 50 yıl önce ilk
örneklerini gördüğümüz yukarı doğru açılan kapılar, artık sadece
farklılaşmanın bir sembolü olarak sportif otomobillerde kullanılıyor.
Otomobiller yollara çıktığında, ne
kapıları ne de tavanları vardı. Herhangi bir güvenlik donanımının
olmadığı 20’inci yüzyıl başlarında, meydana gelen ölümlü kazaların
oranı çok yüksekti. Her yeri açık olan otomobillerde bir kaza anında
dışarı fırlama olayları çok sık yaşanıyordu. Günümüz otomobillerinin
ayrılmaz bir parçası olarak görülen kapıların kullanılmasıyla
birlikte kazalardaki ölüm oranları da azaldı. Klasik olarak bir
otomobilin her iki yanına yerleştirilen kapı tasarımlarından
bazıları 1950’li yıllardan sonra düşük maliyetli otomobil üretme
çabalarının bir sonucu olarak marjinal görüntüler sergilemeye
başladı. Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’nın yaralarını sarmaya
başlamasıyla büyük boyutlu otomobiller yollara çıktı. Savaş
sırasında uçak üreten Messerchmitt’in mikro boyutlu uçağa benzeyen
Kabinenroller’i 1953 yılında tanıtıldı. BMW’nin mini boyutlu ön ve
arka taraflarında kapıları olan Isetta modelini 1955 yılında
piyasaya sunmasıyla değişik kapı tasarımlarına sahip otomobillerin
devri de başladı. Daha sonraki yıllarda ise farklılaşma çabalarıyla
birlikte değişik kapı dizaynları ortaya çıktı. Özellikle yukarıya
doğru açılan kapılar süper spor otomobilerde bir farklılaşma ve
prestij sembolü haline geldi.
Mercedes 300 SL
Spor otomobillerde yukarı doğru açılan kapıların öncüsü olan
Mercedes’in 1954 yılından itibaren ürettiği efsanevi 300SL Gullwing
modeli zamanında büyük sükse yapmıştı. Yukarı doğru açılan kapıları
ilk kez De Lorean (DMC) kullanmamış olsa da, özellikle 80’lerden
sonra bu tip kapıya sahip otomobiller çoğunlukla De Lorean ile
beraber anılır. Lamborghini’nin efsanevi ve güncel Murcielago
modellerinde de bu tip kapılar kullanılıyor.
Günümüzde
Mazda RX-8, Rolls Royce Phantom ve Peugeot 1007 gibi otomobiller de
sıra dışı kapılara sahip. En son Detroit Fuarı’nda ilginç kapı
tasarımlarına sahip konseptler sergilendi. Kapıları birbirinin aksi
yönüne açılan Toyota FT-SX ve 6 adet kapıya sahip Infiniti Kuraza,
belki 50 yıl önce başlayan tasarım harikası kapıları günümüzde de
tekrar yaygınlaştırabilir.
BMW Isetta-Heinkel Kabine
BMW’nin en küçük boyutlu modelinin efsanevi 1502 ve 2002 modelleri
olduğunu düşünüyorsaniz yanılıyorsunuz. Direksiyonu açılı olarak
kapıya entegre edilen Isetta modelinin her iki kapısı da aracın ön
ve arka kısmında yer alıyordu. Isetta’ya benzer bir anlayışla dizayn
edilen Heinkel Kabine’de (1956-1958) ise sadece ön kapı bulunuyordu.
BMW 501 ve 502
1950’li ve 60’lı yıllarda Amerikan otomobillerinden tanıdığımız
birbirine aksi yönlerde açılan kapı konseptini BMW de uygulamıştı.
Ne var ki, o yıllarda bu tür kapılar kötü şöhretleriyle anılıyordu.
Hızlı giderken beklenmedik şekilde açılan arka kapılara ‘katil’
lakabı takıldı.
Messerchmitt Kabinenroller
Kabinenroller yani ‘kabinli scooter’ın kısaltılmışı olan
Messerschmitt’in otomobillerine yalnızca üstten binilebiliyordu.
1953-1964 yılları arasında üretilen Messerschmitt’ler o yıllarda
büyük ekonomik zorluklar yaşayan Almanlar için idealdi. Aracın
tavanı esasında kapı görevi görüyordu.
|
