|
Aydın Demirer ve Özgür
Aydoğan'ın kaleme aldığı 'Huzurlarınızda Spor Anadol' adlı kitap Güncel
Yayıncılık'tan çıktı.
Kitapta, 1966 yılında üretilen Anadol'un ve 1973 yılında üretilen
"ilk ve son Türk tasarımı otomobil" olan Spor Anadol'un öyküsü
anlatılıyor.
Kitap; önemli ölçüde, o dönemde Anadol sürecinde yer alan kişilerle
konuşarak hazırlandı. Bu yüzden de, bol bol anektod yer alıyor.
Kitabın önemli bir de tezi var: Türkiye'de uluslararası bir otomobil
markasının yaratılmasının mümkün olduğunu, Otosan'ın Hyundai'dan sekiz
yıl önce kurulduğunu ve bu konuda çok önemli bir fırsatın kaçırıldığı
olaylarla vurgulanıyor.
Kitapta bugüne kadar Türk otomobil sanayiinde hiç bilinmeyenler de yer
alıyor. Bunlardan bazıları şunlar:
1) Anadol ithal etmek için 11 şirket
Londra fuarında başvuruda bulundu. Bunların arasında bir Amerikan
şirketi de vardı. Ama dönemin yöneticileri Anadol'u ihraç etmeye
yanaşmadılar.
2) Anadol'un fiberglas gövdesiyle
alay etmek için yıllarca bu gövdeyi keçilerin yediğinden bahsedildi.
Oysa, Anadol'dan çok önce dünyanın en büyük otomotiv şirketi General
Motors fiberglas gövde kullanıyordu. Fiberglas gövde bugün otomotiv
sanayiinde çok miktarda kullanılıyor. Bugün ayrıca uzay ve havacılık
sanayiinde fiberglas gövde kullanılıyor. İlk fiberglas araba yapma fikri
o zamanlar 13-14 yaşlarında olan Petrol Ofisi'nin bugünkü CEO'su Jan
Nahum ve abisi Klod Nahum'dan çıktı.
3) Bugün Otosan'ın ortağı olan Ford,
1950'li ve 1960'li yıllarda Türkiye'de otomobil üretilmemesi için
elinden geleni yaptı. Anadol üretimine sadece birkaç ay kala bile Ford
yöneticileri "siz otomobil yapamazsınız, hemen vazgeçin" diyorlardı.
4) Türk otomotiv sektörünün babası
rahmetli Bernar Nahum, Anadol piyasaya çıkmadan kısa bir süre Vehbi
Koç'a yazdığı mektupta "Çetin Altan bu otomobille alay edecek" diyordu.
5) Türkiye'de know-how kavramı
bilinmediğinden ve yasalarda da yeri olmadığından İngilizlere know-how
ödemek için Otosan bir hayli uğraşmak durumunda kaldı.
6) Seri olarak üretilen Türk
tasarımı ilk otomobili yapan Eralp Noyan, iş hayatına 20 yaşında
Ferrari'de hademelik yaparak başladı. Bugün Spor Anadol'un genç
mühendislerinden Ekber Onuk ile Türk Deniz Kuvvetleri için hücumbot
üreterek Spor Anadol idealini sürdürüyor.
7) İngilizler Anadol'un aynısını
Yeni Zelanda'da üretmek için çaba gösterdiler. Bugün hala Yeni
Zelanda'ya ait bir adada Anadol yoğun olarak kullanılıyor.
|
